กองกำลังตำรวจทหารเมืองลำปางที่ติดตามเข้าไปปราบกองโจรเงี้ยวบ้านบ่อแก้ว แขวงเมืองลอง ต้องแตกพ่ายล่าถอยเสียหายยับเยินกลับมา ก่อนถึงลำปาง ข่าวติดตามมาก็คือเมืองลองแตกแล้วก็เข้าแพร่เงี้ยวปล้นเมืองได้ แสดงความเหี้ยมโหดร้ายผิดมนุษย์โดยเฉพาะคนไทย เงี้ยวจะไม่เว้นเลยแม้จะเป็นเด็กหรือหญิงก็ตามต้องประหัตประหารหมดกว่า ๓๐ ศพ เป็นการทารุณกรรมข่มขวัญให้ละทิ้งไปเสียจากมณฑลพายัพตามแผนการที่วางไว้ และประกาศแจ้งชัดล่วงหน้าว่า จุดหมายต่อไปคือ ลำปาง “ขณะนี้เมืองลำปางกำลังอยู่ในระหว่างอันตราย ได้โปรดโทรเลขโดยด่วนสั่งเจ้าหลวงเมืองลำปางให้อยู่ช่วย ฯ จนถึงวาระสุดท้าย และโปรดแจ้งไปว่า ถ้าหากเมืองลำปางถูกโจมตีและคนของเจ้าหลวงช่วยช่วยให้ปลอดภัยไปได้ อันเป็นการป้องกันเมืองลำพูนและเชียงใหม่ไว้เขาจะได้รับรางวัลอย่างสูง ขอให้ส่งทหารไปทางเมืองระแหงทันที”

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•พฤหัสบดี•ที่ 12 •มกราคม• 2012 เวลา 11:38 น.• )

•อ่านเพิ่มเติม...•

รถยนต์โดยสารคันแรกของเมืองแพร่ หมายเลขทะเบียน พร.๐๐๑๘ ประวัติรถยนต์ เกิดขึ้นก่อนสงครามโลกครั้งที่ ๒ (พ.ศ.๒๔๘๑)  เป็นรถยนต์ยี่ห้อตระกูล  FORD  ตราหมาชนิด  ๔ สูบเรียง  เครื่องยนต์เบนซิน  สตาร์ทแบบมือหมุมที่มูเล่ย์  สั่งซื้อมาจากประเทศอังกฤษ  ในราคาคันละ ๔,๐๐๐ บาท  (รวมภาษี)  จุผู้โดยสารได้  ๑๔ คน อัตราค่าโดยสารมี ๒ ราคา  นั่งข้างหน้าได้ ๒ คน  ค่าโดยสารคนละ .๒๐ สตางค์ ได้ชมวิว  ทิวทัศน์  และธรรมชาติสองข้างทาง  ที่มีป่าไม้สักอันหนาทึบ  มีสัตว์ป่า สัตว์เลื้อยคลาน  เช่น  เลียงผา  เก้ง  งูเหลือม  ทาก และเต่า วิ่งข้ามถนนเพื่อไปหาแหล่งน้ำธรรมชาติ  นั่งข้างหลังได้ ๒ แถวๆละ ๖ คน ค่าโดยสารคนละ .๑๒ สตางค์  หรือ ๑ เฟื้อง  วิ่งสายในเวียง – ป่าแดง  ระยะทาง ๘ กิโลเมตร  ใช้เวลา  ๑  ชั่วโมง

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•พุธ•ที่ 23 •พฤศจิกายน• 2011 เวลา 08:50 น.• )

•อ่านเพิ่มเติม...•

พม่า หรือ เมียนมาร์ หรือพวกมารันม่าร์ เผ่าที่เป็นที่จงเกลียดจงชังของเผ่าพันธุ์ที่ได้เคยถูกพวกพม่าย่ำยี กดขี่ ข่มเหงน้ำใจ ทารุณกรรม มาตั้งแต่ประวัติศาสตร์ ทำไมเราต้องกล่าวถึง สองครั้งจากบทความเจ้าเจ็ดตน และบทความสาเหตุที่ก่อการจลาจลล้วนได้กล่าวถึงชาวพม่า เราจึงได้รวบรวมข้อมูลดังนี้ ย้อนหลังไปสู่ศตวรรษที่ ๑๑ (อยู่ระหว่างปี ค.ศ. ๑๐๐๑ ถึง ค.ศ. ๑๑๐๐) หรือ (พ.ศ. ๑๕๔๔ ถึง พ.ศ. ๑๖๔๓) ชนชาติพม่ามาตั้งอาณาจักรได้สำเร็จ ในสมัยของกษัตริย์อโนรธา ราว พ.ศ. ๑๕๘๗ – ๑๕๙๐ ได้สถาปนาเมืองพุกามเป็นเมืองหลวง จากนั้นได้ขยายอาณาจักรไปสู่ลุ่มน้ำอิระวดี พม่าต้องทำสงครามรุกรานและขับไล่พวกมอญซึ่งมีพื้นที่อุดมสมบูรณ์กว่า อาณาจักรพุกามได้แผ่ขยาย

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•พฤหัสบดี•ที่ 12 •มกราคม• 2012 เวลา 11:51 น.• )

•อ่านเพิ่มเติม...•

จากบทความวารสารวัฒนธรรมจังหวัดแพร่สู่เว็บไซต์ แม่ก๋ำเดือน (มักมีผู้เขียนเป็น "แม่กรรมเดือน" หมายถึงสตรีผู้เป็นแม่ซึ่งจะต้องกำ คือระมัดระวังตัวเองหลัง คลอดเป็นเวลาหนึ่งเดือน ซึ่งเมื่อได้เกิดลูกแล้ว ห้องนอนซึ่ง เคยเป็นที่ของพ่อแม่ก็ดูเหมือนจะเป็นห้องของหญิงหลังการคลอด ทั้งการจัดเตรียมห้องคือใช้ร่างแหหรือยอที่ทางเห เรียกว่า จำ (อ่าน "จ๋ำ") ขึงเป็นเพดานข้างบน ข้างฝา พื้นฟาก ที่เป็นช่องเป็นรูก็ต้องหาหนามมาสะไว้ ส่วนใหญ่จะใช้หนาม เล็บแมว ฝาตรงไหนที่เป็นช่องที่พอจะปิดไต้ก็ปิด ประดูห้องก็ต้องติดตาแหลวคือเฉลว ๓ ชั้นบ้าง ๗ ชั้นบ้างเพื่อกันผี นอกจากการเตรียมห้องก็ต้องเตรียมของใช้ มีผ้ามัดหัว ไว้สำหรับแม่กำเดือนโพกหัวทั้งกลางวันและกลางคืน

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•อังคาร•ที่ 22 •พฤศจิกายน• 2011 เวลา 12:08 น.• )

•อ่านเพิ่มเติม...•

วันหยุดบ้านนอกเราพาชมทัศนียภาพแห่งเมืองดอยอีกมุมหนึ่งของจังหวัดแพร่ ที่บ้านวังฟ่อนกับกลุ่มละอ่อนฮ้าย หมู่บ้านอันสงบเรียบง่าย อบอวนไปด้วยกลิ่นไอของธรรมชาติ ศิลธรรมและวัฒนธรรมห่างไกลจากความตลบตะแลง หลอกหลอนของอารยธรรมจอมปลอม ห้อมล้อมไปด้วยทิวทัศน์ที่น่าอภิรมย์ ท่ามกลางหมู่ดอยอันอุดมไปด้วยต้นไม้ที่คงความสมบูรณ์ แม่น้ำยมไหลผ่านทางจากทางทิศเหนือจรดทิศใต้ของหมู่บ้าน หมู่ไม้และสายลมรับฤดูหนาวที่จะมาถึง ภาพที่นึกถึงความสงบสันโดษพาให้หลาย ๆ ชีวิตที่อยู่ห่างไกลหวนคิดถึงหมู่บ้านอีกครั้ง โอกาสนี้ถือโอกาสขอบคุณทุกท่านที่เข้าชมเว็บหมู่บ้านวังฟ่อนของเรา เราจะนำเสนอความเป็นแพร่ต่อไปตราบที่กำลังใจยังมีให้กัน ขอบคุณภาพสาย ๆ จาก ครูสัจจา ใจกุม ครับ

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•เสาร์•ที่ 19 •พฤศจิกายน• 2011 เวลา 16:13 น.• )

•อ่านเพิ่มเติม...•

ส่วนตัวคนทำเว็บเองได้ยินว่ามีฝรั่งมาอยู่กับชนเผ่าตองเหลืองชื่อบุญยืน ตอนเรียนหนังสืออยู่ชั้น ม.ต้น แค่นั้นครับในใจคงคิดว่าฝรั่งคนนั้นคงมาทำสารคดีหรือบทความอยู่ไม่นานคงกลับ พอจบปริญญาตรีเข้าทำงานที่ กศน. จังหวัดแพร่ได้มีโอกาสได้พบกับคุณบุญยืน สุขเสน่ห์ (เพิ่งรู้จักนามสกุล) เมื่อประมาณปี ๒๕๕๑ ไม่เชื่อว่ายังอยู่ที่ร้องกวางกับชนเผ่าตองเหลืองในใจนับถือครับ ตั้งแต่นั้นมาก็ไม่เคยเจอกันอีกเลย ประสบการณ์ครั้งนั้นประทับใจหลายอย่างครับสำคัญที่สุดคือ ชาวตองเหลืองสามารถทำบัตรประจำตัวประชาชนเป็นคนไทยโดยสมบูรณ์ และได้ฟังคุณอุดม สุขเสน่ห์ พูดภาษาเมืองของเรา ผมยอมรับทั้งกายและใจว่าเขาคือคนเมือง คนไทยเหมือนกับผม ผมได้รับเกียรติจากคุณบุญยืนอนุญาตให้เผยแพร่หนังสือเกี่ยวกับการเดินทางเข้ามาในประเทศไทยตั้งแต่ปี ๒๕๒๑ – ๒๕๕๑ ของคุณบุญยืนเอง

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•ศุกร์•ที่ 18 •พฤศจิกายน• 2011 เวลา 01:03 น.• )

•อ่านเพิ่มเติม...•

รายงานของหมอ ฟ.ส.โทมัน มิชชันนารีอเมริกัน ตามคำร้องขอของท่านผ่านทางนายพันโท สเชา(พระวาสุเทพ) ข้าพเจ้าขอเสนอรายงานมาพร้อมนี้ ในกรณีเงี้ยวก่อการวุ่นวายต่อรัฐบาลสยาม เมื่อเร็ววันนี้มายังท่าน เช้าวันที่ ๒๕ กรกฎาคม เมืองแพร่ได้ถูกปลุกขึ้นโดยการโจมตีเหี้ยมโหดและฉับพลันโดยเงี้ยวต่อโรงพักพลตำรวจ เงี้ยวเหล่านี้มาจากบ้านบ่อแก้ว เมืองลอง ตามที่ทราบต่อมาตำรวจถูกขับไล่ออกไป บางคนได้รับบาดเจ็บสาหัส ๔ คน ได้รับการดูแลที่โรงพยาบาลมิชชั่นเงี้ยวยึดปืนและกระสุนปืนไปแล้วเลยไปที่ทำการไปรษณีย์โทรเลข ทำลายทุกสิ่งที่นั่นและเหวี่ยงทิ้งไป  พวกที่เหลือไปยังบ้านข้าหลวง เกือบเอาทุกสิ่งที่นั่นไป ข้าหลวงและครอบครัวได้หนีไป แล้วพวกเงี้ยวก็ไปยังคุก ให้แต่งตัวด้วยเสื้อผ้าข้าหลวงหลังจากนี้ก็เข้าไปยึดศาลาการทิ้งขว้างเอกสารทั้งหมด

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•พฤหัสบดี•ที่ 12 •มกราคม• 2012 เวลา 11:40 น.• )

•อ่านเพิ่มเติม...•

นางนพมาศหรือท้าวศรีจุฬาลักษณ์ ผู้ประดิษฐ์กระทงขึ้นครั้งแรก โดยแต่เดิมเรียกว่าพิธีจองเปรียง ที่ลอยเทียนประทีป และนางนพมาศได้นำดอกโคม ซึ่งเป็นดอกบัวที่บานเฉพาะวันเพ็ญเดือนสิบสองมาใช้ใส่เทียนประทีป สู่ประเพณีหมู่บ้านวังฟ่อนซึ่งเป็นประเพณีที่สืบทอดกันมาและจัดขึ้นทุกปี เนื่องจากหมู่บ้านติดกับแม่น้ำยม เรามีความเชื่อว่าเป็นการขอบคุณแม่น้ำที่ชุบเลี้ยงชีวิตเรามา ทางหมู่บ้านได้ใช้วัสดุที่สลายง่ายและหาได้จากท้องถิ่นจึงไม่สิ้นเปลือง มีก็แต่การเล่นไฟ ประทัดเพื่อให้งานยี่เป็งบ้านเรามีสีสันมากยิ่งขึ้น และเป็นการแสดงความสมัคคีของคนในชุมชนอีกด้วย

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•เสาร์•ที่ 12 •พฤศจิกายน• 2011 เวลา 20:46 น.• )

•อ่านเพิ่มเติม...•

ส่างกราน ส่างยอน เงี้ยวบังคับอังกฤษประหารนายร้อยตรีตาด ส่างกราน อายุ ๔๐ ปี เป็นเงี้ยวมาจากเชียงตุง บังคับอังกฤษ ภรรยาชื่ออีโกน มีฐานะดีมาก ตั้งบ้านเรือนเป็นร้านค้าอยู่นอกประตูชัยได้ ๘ ปี ขายเสื้อผ้า สินค้าต่าง ๆ รวมทั้งดินปืนกระสุนปืน ก่อนหน้าวันเกิดเหตุเงี้ยวปล้นเมืองแพร่ พวกเงี้ยวได้พากันมาซื้อดินปืนได้ตระเตรียมไว้ล่วงหน้า ก่อนการปล้น ๗ วัน ก็ได้รับคำสั่งจากเจ้าอินแปง เจ้ายวงคำ บุตธิดาเจ้าหลวงแพร่ ให้ไปนอนเฝ้าคุ้มเจ้าหลวงพร้อมพวกอีก ๑๗ คน

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•พฤหัสบดี•ที่ 12 •มกราคม• 2012 เวลา 11:38 น.• )

•อ่านเพิ่มเติม...•

วันที่ ๒๕ กรกฎาคม ร.ศ. ๑๒๑ (พ.ศ.๒๔๔๕) เวลาเช้าตรู่ เงี้ยวราว ๔๐ คนจากบ้านบ่อแก้ว แขวงเมืองลอง จังหวัดลำปาง สล่าโปไชย เฮดแมนเมืองลองบังคับอังกฤษ ลาปู่โอและจองแข่เป็นหัวหน้าสมทบกับเข้ากับเงี้ยวบ้านป่าผึ้ง แขวงสูงเม่นจังหวัดแพร่ พะก่าหม่อง บังคับอังกฤษคนงานทำไม้ห้างบอมเบ เบอร์ม่า ผู้ถูกส่งมาจากเชียงตุงตามแผนการแบ่งแยกดินแดนของเจ้าแว่นทิพย์เมืองเชียงตุงเป็นหัวหน้า พร้อมอาวุธครบมือยึดได้มาจากกองกำลังทหารตำรวจลำปางเมื่อสองวันก่อน ยกกำลังเข้าเมืองแพร่ทางทิศเหนือประตูยั้งม้า ซึ่งไม่ค่อยมีบ้านเรือนอยู่ เข้าปล้นเมืองแพร่อย่างเงียบ ๆ ไม่ทันให้รู้ตัว ถ้าเข้าทางประตูชัยก็จะผ่านย่านตลาดร้านค้า ตามถนนเจริญเมืองเป็นที่เอิกเกริกตำรวจภูธรจะรู้ตัวเสียก่อน

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•พฤหัสบดี•ที่ 12 •มกราคม• 2012 เวลา 11:37 น.• )

•อ่านเพิ่มเติม...•