พระเจ้ากาวิโลรศพระเจ้าเชียงใหม่มีราชบุตรีสององค์ทรงนามว่า เจ้าหญิงทิพเกสร กับเจ้าหญิงอุบลวรรณา เจ้าหญิงทั้งสองทรงคุ้นเคยกับดร.แดเนียล แมคกิลวารี เป็นอย่างดีดังได้เคยเล่าให้ฟังบทความก่อนหน้า ดังนั้น ตอนที่หมอแดเนียลขึ้นไปเชียงใหม่ ก็หวังพึงเจ้าหญิงว่าคงช่วยเพ็ดทูลเจ้าพ่อของเธอ เพื่อเป็นแนวทางแก่การก่อสร้างสถานีเผยแพร่ศาสนาแต่ไป แต่มีผลไม่มากเพราะเจ้าหญิงก็ไม่ได้ทรงอำนาจเด็ดขาด เพียงแต่รับปากว่าผู้ถือศาสนาคริสเตียนจะไม่ถูกข่มเหงเบียดเบียนแต่อย่างใด แต่เรื่องหนานชัยกับหนานน้อยสัญญาเป็นเรื่องเหลือวิสัยที่เจ้าหญิงจะทรงช่วยได้ เพราะสองคนนั่นละเมิดคำสั่งของเจ้าชีวิต

ไม่ยอมทำงานในวันอาทิตย์ แต่วันนี้เราจะเล่าถึงตอนที่หมอแดเนียลพยายามที่จะไปสอนศาสนาคริสเตียนให้แก่เจ้าหญิงเชียงใหม่ นอกจากจากเจ้าหญิงทิพเกสรและเจ้าหญิงอุบลวรรณาแล้ว ยังมีเจ้าหญิงบัวคำอีกพระองค์หนึ่ง ซึ่งในบันทึกของหมอบอกไว้ว่าเป็นมารดาของเจ้าอินทนนท์ เจ้าหลวงที่สืบต่อจากเจ้ากาวิโลรส เจ้าหญิงบัวคำนี้ หมอได้เขียนไว้ในบันทึกว่า เป็นเจ้าที่ใจบุญสุนทานมาก ตลอดเวลาที่หมอไปพำนักอยู่เมืองเชียงใหม่เจ้าหญิงได้จัดของให้คนไปรับประทานอยู่ไม่ขาด มีทั้งพวกส้ม ลูกไม้ ข้าวสาร มะพร้าวอ่อน ใส่ถาดเงินให้คนนำไปซึ่งหมอแดเนียลแกเขียนไว้ว่าของเหล่านั้นอาจจะไม่มีราคาค่างวดนัก แต่เป็นการแสดงถึงน้ำพระทัยของเจ้าหญิงที่โอบอ้อมอารีแก่ชาวต่างถิ่น ดูเหมือนการส่งของและการเยี่ยมเยือนระหว่างเจ้าหญิงบัวคำกับหมอแดเนียลนี้ จะเป็นกิจวัตรกระทั่งว่า ถ้าหมอหายหน้าไป เจ้าหญิงก็ทรงรับสั่งถามถึง หรือถ้าเจ้าหญิงว่างเว้นการส่งของไปรับประทาน หมอก็สงสัยว่า เจ้าหญิงอาจไม่สบายอย่างนี้เป็นต้น หมอได้ขนานนามเจ้าหญิงว่า “มิตรผู้สบอัธยาศัย” ส่วนตัวเจ้าหญิงเองทรงเป็นพุทธศาสนิกที่เคร่งครัดในการบริจาคทานยิ่งนัก ทั้งทรงเชื่อมั่นในพระพุทธศาสนาอย่างไม่มีวันเสื่อมคลาย เจ้าหญิงทิพเกสรนั้นได้เคยเจรจาต่อปากต่อคำกับหมอแดเนียล เรื่องศาสนามากว่าเจ้าหญิงบัวคำ อาจเป็นเพราะสาวกว่าและมีพระทัยกล้าไม่ยอมลงใครง่าย ๆ หมอเขียนไว้ในบันทึกว่า เจ้าหญิงทิพเกสรผู้เป็นชายาของเจ้าหลวงเชียงใหม่คือเจ้าหลวงอินทนนท์ หรืออินทวิชยานนท์นี้ เป็นธิดาองค์ใหญ่ของเจ้าหลวงกาวิโลรศ โดยฐานันดรแล้ว เจ้าชายอินทนนท์มีศักดิ์ต่ำกว่าแต่เพราะเจ้าหญิงทรงเป็นผู้เลือกคู่เอง หรืออาจเป็นเพราะเจ้าชีวิตองค์ก่อนไม่มีโอรส จึงต้องยกให้เจ้าชายอินทนนท์เป็นเจ้าชีวิตแทนแต่ไม่ทรงเหี้ยมหาญเหมือนเจ้าชีวิตกาวิโลรศ เจ้าหญิงทิพเกสรตอนนั้นมีฝรั่งมาจีบให้หันไปนับถือศาสนาคริสต์ต่อไป วันนั้นหมอแดเนียลได้เข้าไปเยี่ยมเจ้าหญิงในคุ้มหลวง พอดีเจ้าหญิงกำลังนั่งปักลวดลายหมอนอิงอยู่ในห้องโถงใหญ่แต่ผู้เดียว ห่างออกไปอีกด้านหนึ่งของห้อง มีนางกำนัลหลายคนกำลังเย็บจีวรอยู่ ส่วนเจ้าหลวงทรงเพลิดเพลินกับการกลึงงาช้างเล่นอยู่อีกห้องหนึ่ง หมอแดเนียลก็ได้สนทนากับเจ้าหญิงถึงเรื่องศาสนา ซึ่งตัวเขาตั้งใจที่จะมาแนะนำเผยแพร่คริสต์ศาสนาตามหน้าที่ เจ้าหญิงกลับเป็นผู้ตั้งปัญหาถามหมอสอนศาสนาหลายข้อ ตามบันทึกหมอเขียนว่า “ข้าพเจ้ารู้สึกว่าเจ้าหญิงมีความประวงค์จะเอาชนะในการโต้ตอบเรื่องศาสนานี้มากกว่าจะค้นเอาความจริง เธอมีไหวพริบเหมือนหมอความคอยจับคำพูดที่หละหลวม และด้วยสติปัญญาอันเฉียบแหลมของเธอ ทำให้เธอเป็นนักโต้คารมที่เต็มไปด้วยความครื้นเครง” หมอได้บันทึกไว้อีกตอนว่า “เธอหยุดการปักลวดลายพลางเท้าแขนลงกับขอบสะดึง แล้วถามข้าพเจ้าว่า ทำไมฝรั่งจึงไม่นับถือกราบไว้พระพุทธเจ้าหรือพระพุทธรูป แล้วทำไมจึงไม่เชื่อว่าการกระทำเช่นนั้นเป็นการบุญ การกุศล” แต่หมอแดเนียลไม่เคยทับถมพุทธศาสนาซ้ำยังบันทึกไว้ว่า เจ้าหญิงนั่งฟังอย่างสนพระทัยมาก และขอร้องให้อธิบายต่อ เมื่อเธอมีคำถาม ก็ถามด้วยความอยากรู้ด้วยใจบริสุทธิ์ มิใช่ดูถูกเหยียดหยาม บางครั้งก็เกือบ ๆ จะเห็นพ้องด้วย และบางครั้งก็แสดงความข้องใจ ตอนนี้หมอบันทึกไว้ว่า “ข้าพเจ้าเองก็ไม่สามารถจะตอบให้เป็นที่แจ้งชัดได้ตลอด เช่นเธอถามว่า ในเมื่อพระเจ้าผู้ทรงฤทธิ์อำนาจสูงสุด เหตุใดจึงยอมให้มีความบาปเกิดขึ้น แล้วยังให้ความชั่วมาทดลองเรา อย่างนี้เป็นต้น และยังถามอีกว่า ทำไมจึงไม่ได้เผยแพร่พระกิตคุณเรื่องความรอดนี้ ให้ได้รู้กันทั่วไป เพื่อให้ประชาชนทั้งปวง จะได้ข่าวประเสริฐนี้ตั้งแต่ยังเป็นเด็กอยู่” หมอจึงบันทึกต่อไปอีกว่า “คำถามนี้ควรจะเป็นสิ่งกระตุกเตือนท่านทั้งหลายในคณะมิชชั่น ให้รู้สึกรับผิดชอบในเรื่องการเผยแพร่พระกิตติคุณด้วย” “การที่จะละทิ้งจารีตประเพณีเก่าแก่ซึ่งสืบเนื่องมาจากบรรพบุรุษนั้น เป็นสิ่งที่ไม่บังควรอย่างยิ่ง” เจ้าหญิงทิพเกสรองค์นี้ บทดีก็ดีใจหาย บทร้ายก็ร้ายเอาเรื่องอยู่เหมือนกัน หมอแดเนียลได้กล่าวไว้ในบันทึกอีกว่า “ทั้งเจ้าหญิงและเจ้าหลวง ได้มีความสัมพันธมิตรกับข้าพเจ้าอย่างสนิทสนมตลอดมาจนวาระสุดท้าย” การเผยแพร่ศาสนาของหมอแดเนียล ได้มีผลดีมากตอนที่มีเจ้าหลวงอินทวิชยานนท์นี่เอง

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•เสาร์•ที่ 02 •มิถุนายน• 2012 เวลา 23:27 น.• )