ประเพณีไล่ผี อาข่า เรียกว่า “ค๊าแย๊ะ แย๊ะ เออ” จัดขึ้นเดือนตุลาคมของทุกปี(วันที่ ๒-๓ ตุลาคม ๒๕๕๔นี้) ตรงกับช่วงที่พืชมีผลผลิต และเริ่มเก็บเกี่ยว เช่น ข้าวโพด พืชผักต่างๆ ประเพณีนี้จัดขึ้นมาเพื่อขับไล่สิ่งไม่ดีออกจากชุมชน เช่น ภูตผีปีศาจ เชิญวิญญาณ สิ่งชั่วร้าย ที่อาศัยอยู่ในชุมชน อาข่าเรียกว่า “แหนะ” รวมไปถึงโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ โดยมีการแกะสลักไม้เนื้ออ่อน เป็นดาบ หอก ปืน เรียกอุปกรณ์ว่า “เตาะมา” เป็นเครื่องหมายที่ใช้ในการขับไล่สิ่งไม่ดีออกจากชุมชน มีการตะโกนร้องดัง ๆ โดยเด็ก ๆ ในหมู่บ้าน

มีการแต่งหน้าโดยใช้สีให้ดูน่ากลัวที่สุด ส่วนในมือนั้นถือดาบ หรือหอกที่ทำจากไม้ที่มีลวดลาย การตกแต่งอย่างละเอียด เด็กรวมกันเป็นกลุ่มหลายๆ คน เดินเข้าไปในแต่ละบ้าน โดยเข้าทาง ประตูหน้า ตะโกนร้อง เสียงดังว่า “โช้ โช้ลิโล ” เพื่อให้สิ่งไม่ดีต่างๆ ออกไปจากบ้าน  จะมีการจุดปะทัด และยิงปืน ถือเป็นประเพณีที่นำไปสู่ฤดูกาลใหม่ คือเริ่มเข้าหน้าหนาว และหลังจากประเพณีนี้เสร็จ สามารถทำกิจกรรมต่างๆ ได้หลากหลาย อาทิการแต่งงาน การละเล่นเป่าแคน การออกไปล่าสัตว์ เสมือนประเพณีการออกพรรษาของชนเผ่าอาข่า…  *หากสนใจที่จะศึกษาประเพณีต่างๆของชนเผ่าอาข่า  ขอเชิญขึ้นไปสัมผัสบรรยากาศได้ที่ บ้านแม่พร้าว หมู่ ๙ ต.สะเอียบ อ.สอง จ.แพร่ ..ยินดีต้อนรับทุกท่านครับ.. ครูวินัย ผู้รายงาน

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•ศุกร์•ที่ 29 •มิถุนายน• 2012 เวลา 21:39 น.• )