หลวงราษฏร์ ใจกุม

ประวัติหมู่บ้านวังฟ่อน

ประวัติความเป็นมาและพัฒนาการของหมู่บ้าน วังฟ่อน

ประวัติที่หนึ่ง จากคุณวิทยา ใจกุม

ความเป็นมาของหมู่บ้านเดิมบริเวณที่ตั้งของหมู่บ้านเป็นพื้นที่ของป่าไม้นานาชนิดมีมีแหล่งน้ำคือแม่น้ำยมไหลผ่านเป็นบรเวณที่อุดมสมบูรณ์ทั้งอาหารและที่ทำมาหากินจึงมีผู้คนจากถิ่นอื่นเข้ามาบุกเบิกทำกิน คณะบุคคลที่มาทำการบุกเบิกทำกินเป็นคณะแรกคือ คณะของพ่อน้อยราช ใจกุม ได้มาจับจองพื้นที่ทำกินเป็นที่อยู่อาศัยในฤดูพืชไร่ต่อมาได้พาครอบครัวมาสร้างหลักปักฐานถาวร ซึ่งการเดินทางในสมัยนั้นไม่สะดวกต้องเดินทางด้วยเท้า ประมาณปี พ.ศ. 2435 พ่อน้อยราชใจกุมได้ชักชวนคนในหมู่บ้านเมืองค่า อำเภอเมือง ประมาณ 20 ครอบครัวมาตั้งถิ่นฐานจับจองที่ทำกินริมหนองน้ำฝังน้ำยมจัดตั้งเป็นอยู่บ้านได้ตั้งชื่อหมู่บ้านว่า หมู่บ้านวังฟ่อน ผ่านมาหลายปีประชากรในหมู่บ้านได้ขยายตัวเพิ่มมากขึ้นรวมถึงประชากรจากถิ่นอื่นได้เข้ามาจับจองพื้นที่ทำกินและได้ตั้งถิ่นฐานร่วมกัน ประมาณปี พ.ศ. 2440 จึงได้มีการคัดเลือกผู้ใหญ่บ้าน และผู้ใหญ่บ้านคนแรกคือ พ่อน้อยราช ใจกุม นั้นเอง ซึ่งท่านผู้ใหญ่ราช ใจกุม พร้อมด้วยประชากรในหมู่บ้านพร้อมใจกันพัฒนาหมู่บ้านและได้ตั้งวัดวังฟ่อนขึ้นมาเมื่อประมาณปี พ.ศ. 2450 ซึ่งได้ประกาศเป็นวัดขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2455 ได้ใช้วัดแห่งนี้ปฏิบัติกิจกรรมทางสงฆ์ ได้นิมนต์พระสงฆ์มาจำวัด มีเจ้าอาวาสรูปแรกคือ พระปัญญา รักพงษ์ รักษาการเจ้าอาวาสวัดวังฟ่อน ต่อมาจัดตั้งโรงเรียนขึ้นในวัดเพื่อให้เด็กในหมู่บ้านได้ศึกษาภาษาพื้นเมือง การเขียนตัวหนังสือเรียกว่า ตัวเมือง วัดวังฟ่อนมีเจ้าอาวาส 12 รูปจนถึงพระครูอินทร ปํญญาถรณ์ในปี 2513 ได้พัฒนาวัดและร่วมพัฒนาหมู่บ้านให้ทัดเทียมกับหมู่บ้านอื่น จนท่านได้มรณะภาพ เจ้าอาวาสรูปปัญจุบัณคือ ตุ๊ลุงเวช

ประวัติที่สอง จากแม่ว่าน แก้วดวงใจ หาโดยเด็กหญิงปวีณอร จิตพยัคฆ์

p { margin-bottom: 0.21cm; }

ความเป็นมาของหมู่บ้านวังฟ่อน เดิมเป็นที่รกร้างว่างเปล่า ปู่ย่าตายายบอกเล่ากันมาว่าต้นตระกูลได้พากันหนีมาจากลาวเวียงจันทร์ถูกกวาดต้อนมาอย่างทารุณบ้างก็โดนกระทืบตายไปหลายคนไล่ต้อนมาไว้ที่บ้านเหมืองแดงเขตเทศบาล จ.แพร่ ต่อมาแตกเผ่าเหล่ากอมากขึ้นก็แยกย้ายกันไปแสวงหาที่ทำกิน ก็มีบุคคลคนสามพี่น้องสายเลือดเดียวกัน คือ ๑.พ่อเฒ่าใจ ๒.พ่อเฒ่าต๊ะ ๓.พ่อเฒ่าตั๋น นาสกุลจิตพยัคฆ์ พากันแพ้วถางบุกเบิกทำไร่นา เมื่อมีรายได้พออยู่พอกิน ก็พาเอาลูกเมียมาอยู่ด้วยครั้งแรกที่บ้านร้องจะรวย(กระสวย) ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันตกของร้องฝาง (หนองฝาง) ต่อมาก็พากันอพยพเข้ามาทางทิศใต้อีก เรียกว่าท่าบ้านห่าง ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของป่าช้าวังฟ่อน หลังจากนั้นก็ย้ายมาอยู่ที่ปัจจุบันนี่แหละ เพราะที่นี้เหมาะสมดีที่สุด จุดที่ตั้งก็ตรงกับบริเวณทิศตะวันตกของวัด ต่อมาก็มีบุคคลซึ่งมาจากต่างหมู่บ้านอีก เช่น บ้านทุ่งแค้ว บ้านต้นหนุน บ้านเวียงตั้ง บ้างวังชง บ้านน้ำโค้ง ประมาณสิบกว่าครอบครัว เมื่อประมาณ ปี พ.ศ.๒๓๖๐ ในสมัยนั้นเรียกว่าบ้าน ทรายฟ่อน บ้างก็ว่าบริเวณนี้เป็นซากไฟไหม้เป็นฟ่อนอยู่ ที่ว่าทรายฟ่อนเพราะตั้งอยู่ฝั่งแม่น้ำยม สมัยนั้นน้ำไหลเชี่ยวมากมีหาดทรายยาวตั้งแต่หัวบ้านถึงท้ายบ้าน น้ำพัดเอาทรายไหลไปเป็นฟ่อนๆ(คลื่น) ทางเหนือบ้านและใต้บ้านจะมีเป็นวังลึกมาก ต่อมาประมาณปี พ.ศ.๒๔๗๕ ก็เป็นหมู่บ้านขึ้นประมาณร้อยกว่าหลังคาเรือน จึงเรียกว่าบ้านวังฟ่อน หมู่ที่ ๒ ต.วังหลวง อ.สอง จ.แพร่ มีพ่อเฒ่าน้อยตุ้ย นามสกุล คำเฝือ เป็นผู้ใหญ่บ้านคนแรก คนที่สองพ่อราช ใจกุม พ่อขุนเสนา บ้านหัวเมืองเป็นกำนัน คนที่สามพ่อหลักวงค์ คำเผือ และมีพ่อกำนันสี่ ผารังสี บ้านวังหลวงเป็นกำนัน คนที่สี่พ่อศรีใจ อินทวิชัย ต่อมาก็ย้ายมาเป็นตำบลต้นหนุน ต่อมาพ่อมา บ้านหนองเสี้ยว เป็นกำนัน จากนั้นมาก็แยกมาตั้งเป็นตำบลหัวเมืองขึ้นใหม่ ตั้งพ่อวงค์ เรืองวิทยากูล บ้านดงเจริญขึ้นเป็นกำนัน ผู้ใหญ่บ้านคนที่ห้า พ่อหลอ เหมืองหลิ่ง มีพ่อหลง ถิ่นหลวง บ้านแดนชุมพลเป็ฯกำนัน คนที่หกพ่อเม็ด ลอยเลื่อน มีนายสุนทอน วิลาวัลย์ เป็นกำนัน และได้เสียชีวิตลง ก็ตั้งพ่อหลอ เหมืองหลิ่ง ขึ้นเป็นกำนัน คนที่เจ็ด พ่อเล็ก วังทิพย์ ช่วงนี้ก็ได้แยกเป็นสองหมู่คือ หมู่ ๒ และหมู่ ๗ พ่อหลอเกษียณอายุก็ตั้งนายสมคิด พุ่มพวง ผู้ใหญ่บ้านคนที่แปด นางวัง เรือนศักดิ์ วังฟ่อนหมู่ที่ ๗ นายสมคิดเสียชีวิต ก็ตั้ง นายวัง เรืองศักดิ์ ขึ้นเป็นกำนันอีก ระยะนี้ก็แบ่งหมู่บ้านอีกเป็นสี่หมู่

p { margin-bottom: 0.21cm; }

หมู่ ๒ นายสมบูรณ์ ประเวช เป็นผู้ใหญ่บ้าน

หมู่ ๗ นายวัง เรือนศักดิ์ เป็นผู้ใหญ่บ้าน

หมู่ ๑๑ นายสวัสดิ์ แพทย์สมาน เป็นผู้ใหญ่บ้าน

หมู่ ๑๒ นายทองดี จิตพยัคฆ์ เป็นผู้ใหญ่บ้าน

รายชื่อกำนันในอดีต -ปัจจุบัน

๑.พ่อขุน เสนา บ้านหัวเมือง

๒.พ่อสี ยารังสี บ้านวังหลวง

๓.พ่อมา บ้านหนองเสี้ยว

๔.พ่อวงค์ เรืองวิทยา บ้านดงเจริญ

๕.พ่อหลง ถิ่นหลวง บ้านแดนชุมพล

๖.นายสุนทอน วิลาวัลย์ บ้านหัวเมือง

๗.พ่อหลง เหมืองหลิ่ง บ้านวังฟ่อน

๘.นายสมคิด พุ่มพวง บ้านวังฟ่อน

๙.นายวัง เรือนศักดิ์ บ้านวังฟ่อน

๑๐.นางมุกดา ปินตาริน บ้านวังฟ่อน

รายชื่อผู้ใหญ่บ้านวังฟ่อน ๔ หมู่ ตั้งแต่อดีต – ปัจจุบัน

๑.พ่อเฒ่าน้อยตุ้ย คำเผือ

๒. พ่อราช ใจกุม

๓.พ่อหลักวงค์ คำเผือ

๔.พ่อศรีใจ อินทวิชัย

๕.พ่อหลอ เหมืองหลิ่ง

๖.พ่อเม็ด ลอยเลื่อน

๗.พ่อเล็ก วังทิพย์

๘.นายวัง เรือนศักดิ์

๙.นายสมบูรณ์ ประเวช

๑๐.นายสวัสดิ์ แพทย์สมาน

๑๑.นายทองดี จิตพยัคฆ์

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•พฤหัสบดี•ที่ 12 •กรกฏาคม• 2012 เวลา 20:39 น.• )